(a traducción do galego a outros idiomas no é de todo fiable)
A migración animal é un dos fenómenos máis asombrosos do mundo natural. Entre os insectos migratorios máis coñecidos destaca a bolboreta monarca (Danaus plexippus), famosa pola súa asombrosa viaxe outonal desde o norte de América ata as zonas de hibernación na Serra Nai de México. Con todo, existen moitos outros insectos que realizan migracións igualmente impresionantes ou mesmo máis extensas.
Grazas aos avances na ciencia cidadá e a tecnoloxías de xeolocalización, as posibilidades para comprender mellor estes desprazamentos son agora maiores que nunca. Neste contexto, o Proxecto Migratio (Asociación Fotografa e Biodiversidade) busca profundar no coñecemento dos roteiros e a fenología migratoria de cinco especies de bolboretas comúns, atractivas e fáciles de identificar: Vanessa atalanta, Vanessa cardui, Danaus plexippus, Danaus chrysippus e Colias crocea.
Estas cinco especies realizan grandes migracións entre África e Europa, pero aínda hai aspectos pouco documentados sobre os seus roteiros. Mentres que as migracións das Vanessa son relativamente coñecidas, os movementos das Danaus presentan incógnitas, como o posible retorno ao sur coa chegada do frío e os lugares específicos onde establecen poboacións temporais.
Participar en Migratio é moi sinxelo. Basta con rexistrarse en Observation.org, desde onde se poden subir observacións (con ou sen fotografía) a través da web ou das súas Apps “Obsidentify” ou “Observation”.
En Ribadeo, é posible observar e contribuír ao proxecto con datos de tres especies: Colias crocea, Vanessa atalanta e Vanessa cardui. Anímate a participar e se parte desta iniciativa para ampliar o coñecemento sobre estas incribles migracións!
Vanessa atalanta
Na primavera, as Vanessa atalanta que invernaron en rexións máis cálidas, como o sur de Europa ou o norte de África, comezan a súa migración cara ao norte.
Durante o verán, as bolboretas reprodúcense en rexións tépedas. As femias depositan os seus ovos principalmente en ortigas (Urtica dioica), que son a planta hospedeira das súas orugas.
No outono, as Vanessa atalanta migran cara ao sur para evitar o frío. Desprázanse cara ao Mediterráneo, o norte de África ou a Península Ibérica, onde atopan alimento e temperaturas máis cálidas.
Co quecemento global, documentáronse cambios nos seus patróns migratorios, incluíndo desprazamentos máis prolongados cara ao norte e maior presenza no inverno en lugares onde antes non era común.
Prefire lugares asollados e cálidos para descansar e quentarse, e é común vela estendendo as súas ás en pleno sol. Tamén é habitual, se te fixas, vela alzar o voo do asfalto, cando pasas co coche, xa que soe asolearse nas estradas.
Aliméntanse de néctar de flores como cardos, hiedra, zarzamoras, e plantas do xénero Buddleja (arbusto das bolboretas).
No outono, consomen zume de árbores e froitas fermentadas como mazás caídas ou figos, o que lles proporciona enerxía para a migración.
É unha especie fácil de observar, e a súa preferencia por xardíns e froitas fermentadas faina habitual en áreas urbanas.
Vanessa cardui
A migración comeza na primavera, nas rexións do norte de África e o Sahel, onde as bolboretas se reproducen. Cruzan o mar Mediterráneo e chegan ao sur de Europa (España, Italia, Grecia e outros países mediterráneos). Desde aquí, dispérsanse cara ao norte, alcanzando o centro e norte de Europa, incluíndo países como Alemaña, Reino Unido, Escandinavia e ata o Ártico nalgúns casos.
Coa chegada do outono, as poboacións de Vanessa cardui comezan a migrar de volta cara ao sur, percorrendo miles de quilómetros para regresar a África. Este retorno pode involucrar varias xeracións, o que significa que ningunha bolboreta completa todo o ciclo migratorio.
É unha das migracións máis longas entre as bolboretas, con distancias de ata 15,000 quilómetros entre ida e volta.
O quecemento global e a alteración dos patróns climáticos están a influír nos tempos e roteiros de migración. En anos particularmente cálidos, obsérvase unha maior abundancia en rexións do norte.
Colias crocea
Na primavera, as bolboretas comezan a desprazarse desde as súas áreas de invernación no sur de Europa, o norte de África e a rexión mediterránea cara ao norte e centro de Europa.
Durante o verán, as Colias crocea establecen colonias en países do norte de Europa, como Alemaña, o Reino Unido, e mesmo Escandinavia.
A medida que as temperaturas baixan no outono, as bolboretas comezan a regresar ao sur, cara ao Mediterráneo e o norte de África.
A súa presenza no norte de Europa en anos cálidos é un indicador de cambios nos patróns climáticos e na distribución de especies.
Aínda que Colias crocea, Vanessa atalanta e Vanessa cardui son principalmente especies migratorias, existen poboacións residentes en certas rexións onde as condicións climáticas e a dispoñibilidade de alimento permítenlles completar o seu ciclo de vida durante todo o ano. Estas poboacións atópanse principalmente en áreas con invernos suaves e unha abundancia constante de recursos.
Observemos e disfrutemos destas tres especies que nos podemos atopar en Ribadeo, e colaboremos coa ciencia aportando as nosas imaxes á plataforma observation.org